Hollanda fuarında İsrailli şirketlere yasak sürprizi

İsrail Savunma Şirketleri Hollanda’da Dışlanıyor

İsrail savunma sanayii şirketleri, bu yıl Kasım ayında Hollanda’da düzenlenecek NEDS savunma fuarına katılamayacak. Organizasyon yetkilileri, yasağın güvenlik ve organizasyon gerekçesiyle alındığını açıkladı.

NEDS Etkinliği ve İsrail Şirketlerinin Yasaklanması

Her yıl Rotterdam’da düzenlenen NEDS etkinliği, son yıllarda Israel Aerospace Industries, Elbit Systems ve Rafael gibi İsrail’in savunma şirketlerini ağırlıyordu. Ancak fuar organizatörleri, bu yıl 20 Kasım’da yapılacak etkinlikte İsrail şirketlerinin katılımının yasaklanacağını belirten bir açıklama paylaştı. Organizasyon yetkilileri yasağın gerekçesini “güvenlik” olarak gösterdi.

Bu karar Hollanda’nın İsrail ile ilgili daha geniş politika değişiminin bir parçası olarak değerlendiriliyor. Hollanda, Avrupa Birliği içinde İsrail’e ekonomik ve ticari yaptırımlar uygulanması için çaba gösteriyor. Mayıs ayında Hollanda Dışişleri Bakanı Caspar Veldkamp, İsrail ile AB Ortaklık Anlaşması’nın hukuki olarak incelenmesini desteklemişti; incelemede İsrail’in insan hakları yükümlülüklerini ihlal ettiğine dair belirtiler bulunduğu kaydedilmişti.

Hollanda’nın İsrail’e İhracat Politikası

2024 yılında Hollanda’da, F-35 savaş uçakları için yedek parça ihracatının İsrail’e yasaklanmasına karar vermişti. Ancak iddialara göre Hollanda hâlen üçüncü ülkeler aracılığıyla İsrail’e F-35 savaş uçağı parçaları tedarik etmeye devam ediyor.

Bununla birlikte Hollanda, Eylül 2024’te, yaklaşık 250 milyar avro değerinde bir sözleşme kapsamında Rafael üretimi SPIKE LR2 tanksavar füzeleri ve binlerce ek füze tedarik etti. Buna ek olarak, Mayıs 2023’te Hollanda, Elbit Systems’ten PULS roketatar sistemleri, füzeler ve eğitim hizmetleri tedarik etmişti.

Avrupa’da İsrail Şirketlerine Yönelik Kısıtlamalar

NEDS yasağı, Avrupa’daki diğer İsrail savunma firmalarına yönelik kısıtlamaları takip ediyor. Haziran ayında Paris Air Show’da İsrail standları, “saldırı amaçlı silahlar” olarak tanımlanan ürünlerin sergilenmemesi istenmesinin ardından siyah panellerle kapatılmıştı.

Geçtiğimiz Ekim ayında Macron hükümeti de İsrail şirketlerinin Euronaval silah fuarında sergi açmasını engelleyeceğini açıklamıştı. Dönemin İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, bu kararı “Fransız ulusuna ve özgür dünyanın değerlerine bir utanç” olarak nitelendirmişti.