Rusya’nın A-50 erken uyarı uçağı krizi büyüyor.

Rusya’nın Hava Erken Uyarı ve Kontrol Uçaklarının Modernizasyon Süreci Duraksıyor

Rusya’nın hava erken uyarı ve kontrol uçaklarını modernize etme süreci duraksadı. Birleşik Uçak Şirketi (UAC), A-50 uçaklarının seri üretimine başlama kararını erteledi.

UAC’nin genel tasarımcısı ve genel müdür yardımcısı Sergey Korotkov, TASS’a verdiği röportajda şirketin henüz geniş çaplı üretime hazır olmadığını açıkladı. “Bu aşamada A-50’nin seri üretimine ilişkin bir karar yok.” diyen Korotkov, nihai kararın ancak devam eden geliştirme çalışmalarının tamamlanmasının ardından verileceğini belirtti.

A-50’nin Mevcut Durumu

Sovyet döneminde tasarlanan ve yıllar içinde modernize edilen A-50, Rusya’nın hava radar platformu olarak görev yapıyor. ABD Hava Kuvvetleri’nin E-3 Sentry’sine benzetilen sistem, teknik ve kavramsal olmak üzere iki temel sorunla karşı karşıya bulunuyor.

Uluslararası yaptırımlar ve ihracat kısıtlamaları nedeniyle Rusya, uçağın radar ve elektronik sistemleri için kritik bileşenleri tedarik etmekte zorlanıyor. Bu durum görev donanımlarının geliştirilmesini sınırlandırıyor.

Ukrayna’daki savaş ise A-50’nin operasyonel modelindeki zafiyetleri ortaya çıkardı. Batılı muadillerinin aksine Rus A-50’nin tartışmalı hava sahasında hayatta kalma kabiliyeti sınırlı kaldı. Uzun menzilli hava savunma sistemleri, bu büyük radar uçaklarını hedef haline getirdi.

Savaşta Yaşanan Kayıplar

Rusya, Ukrayna savaşına görev yapmaya hazır sınırlı sayıda A-50 ile girdi. O tarihten bu yana filoda ağır kayıplar yaşandı. 2024’te Ukrayna, hava savunma sistemleriyle iki adet A-50’yi düşürdü. Ayrıca üç uçak Rusya ve Belarus’taki hava üslerine yönelik insansız hava aracı saldırılarında hasar gördü.

Bunun yanında, A-50’nin üretim ve bakımının yapıldığı Taganrog’daki Beriev Uçak Şirketi tesisinin de ayrı bir saldırıda hedef alındığı bildirildi.

Rekabet Gücü Zayıflıyor

Korotkov, erken uyarı uçaklarının askeri operasyonlar için vazgeçilmez olduğunu vurguladı. Ancak A-50’nin uluslararası pazarda rekabet gücü azalıyor. Batılı uçaklar Rus platformunu yetenek açısından geride bırakırken, Çin ve Hindistan’ın geliştirdiği yeni sistemler de daha modern ve ihraç edilebilir alternatifler sunuyor.

UAC, yerleşik sistemlerin operasyonel standartlara ulaştırılması için çalışmaların sürdüğünü belirtiyor. Ancak bu sürecin tamamlanması için herhangi bir takvim açıklanmadı. Çalışmalar sonuçlanana kadar Rusya’nın hava radar filosunun geleceği belirsizliğini koruyacak.