Devlet Memuru Şirket Kurabilir mi? Şirket Ortağı Olabilir mi?

Devlet memurlarıyla ilgili en çok merak edilen konulardan biri de, özel sektörde şirket kurmak veya şirket ortağı olma haklarıdır. Türkiye’de kamu görevlileri için geçerli olan mevzuat, bu konuda belirli sınırlar ve kurallar koymuştur. Peki, devlet memuru şirket kurabilir mi? Şirket ortağı olabilir mi? Detaylarıyla ele alalım.
1. Devlet Memurlarının Ticari Faaliyet Yasağı
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 28. maddesi uyarınca, devlet memurlarının ticaret yapmaları, şirket kurmaları veya tacir ya da esnaf sayılmalarını gerektiren faaliyetlerde bulunmaları yasaktır. Bu düzenleme ile memurun kamudaki görevine odaklanması ve çıkar çatışmalarının önlenmesi hedeflenmiştir.
2. Devlet Memuru Şirket Kurabilir mi?
Hayır, bir devlet memuru şirket kuramaz ve kurucu ortak sıfatıyla ticari bir faaliyet içinde yer alamaz. Şirketin kuruluş aşamasında yer almak veya aktif olarak işletmecilik faaliyeti yürütmek, mevzuata aykırıdır.
3. Devlet Memuru Şirket Ortağı Olabilir mi?
Bu konuda bazı istisnai durumlar mevcuttur. Devlet memurları;
- Limited veya anonim şirketlerde sadece sermaye koymak suretiyle (adi ortak değilse) pasif ortak olabilirler.
- Yönetim kurulu üyeliği veya müdürlük gibi görevleri üstlenemezler.
- Kar payı (temettü) alabilirler, ancak şirketin ticari faaliyetlerini yönlendiremez ya da şirketi temsil edemezler.
Bu durumda memur sadece sermaye ortağı olarak şirketten gelir elde edebilir, ancak şirketin faaliyetlerine fiilen katılamaz.
4. Memurun Eşi veya Yakını Üzerinden Şirket Kurması
Bazı memurlar, yasakları aşmak amacıyla şirketi eşinin veya yakınının üzerine kurdurmak gibi yöntemlere başvurmaktadır. Ancak şirketin fiili yöneticisi konumundaki kişinin memur olduğu tespit edilirse, bu durum disiplin cezası ve hatta görevden uzaklaştırmaya kadar varan sonuçlar doğurabilir.
5. Öğretmen, Doktor, Polis Gibi Memurlar için Durum Aynı mı?
Evet. Öğretmen, doktor, mühendis, polis gibi tüm kamu personeli için bu yasak geçerlidir. Ancak akademisyenlerin veya üniversite öğretim üyelerinin bazı özel şartlarla şirket kurabileceğine dair farklı düzenlemeler bulunabilir.
6. İstifa Eden Memur Şirket Kurabilir mi?
Evet. Memuriyet görevinden istifa eden kişiler, kamu göreviyle ilişkileri sona erdiği için özel sektörde şirket kurabilir, şirket ortağı olabilir ve aktif yöneticilik yapabilir. Ancak kamu görevinden ayrıldıktan sonra bazı alanlarda belirli süre etik kurallara uymaları gerekebilir.